علی مرادخانی به خانه ابدی بدرقه شد/ او یک دغدغه‌مند واقعی بود

به گزارش خبرنگار مهر، آیین تشییع و خاکسپاری مرحوم علی مرادخانی معاون سابق امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مدیرعامل موزه موسیقی صبح امروز چهارشنبه نوزدهم خرداد ماه در قطعه شماره بیست بهشت زهرای تهران با حضور تعدادی از هنرمندان و مدیران فرهنگی برگزار شد.

سیدعباس صالحی (وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی)، علی جنتی (وزیر اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامی)، مجتبی حسینی (معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی)، منوچهر شاهسواری (مدیرعامل خانه سینما)، حجت‌الله ایوبی (دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران)، محمداله یاری (مدیرکل دفتر موسیقی وزارت ارشاد)، احمد مسجدجامعی، محمدمهدی حیدریان، محمود دعایی (مدیرمسئول روزنامه اطلاعات)، احمد مسجدجامعی، عباس آخوندی، محمد مهدی حیدریان، ابوذر ابراهیمی ترکمان، سید حسین شاهمرادی، داود گنجه‌ای، محمد سریر، حمید شاه‌آبادی (معاون سیما)، مرتضی کاظمی، محمدرضا نوروزپور، مهدی شفیعی، امین عارف‌نیا، مهدی افضلی، حمیدرضا نوربخش، سیدعباس عظیمی، حمید قبادی (مشاور اجرایی معاونت هنری وزارت ارشاد)، علی اکبرصفی پور ( مدیر مرکز آموزش های معاونت هنری ارشاد)، بهرام جمالی، علی اصغر زعیمی و … از جمله حاضران در این مراسم بودند.

در فقدان مدیری که مظهر امید آفرینی بود

حجت الاسلام دعایی مدیر مسئول روزنامه اطلاعات در ابتدای این مراسم گفت: من معمولاً اهل سخنرانی در چنین برنامه‌هایی نیستم منتها علاقه و ارادت من به علی مرادخانی در حد درکم به شکلی است که برای من مصداق بود، سَمبل بود و نمونه‌ای از صفا و پاکی و بی ریایی بود. او مهم‌تر از هر نکته‌ای تخصص و اشراف زیادی در مدیریت فرهنگی هنری کشور بود. علی مرادخانی پناه ما بود. ما هر زمان که از تعصب‌های بی جا و از ندانم کاری‌های بی جا درمانده می‌شدیم. با علی مرادخانی حرف می‌زدیم و آرام می‌شدیم. او همه ما را تسلی می‌داد و مظهر امیدآفرینی بود.

وی افزود: علی مرادخانی در حوزه‌ای که تصدی آن را به عهده داشت، انسان دقیقی بود که در لغزندگی حوزه مدیریتی است بسیار دغدغه‌مند رفتار می‌کرد، او با درک هنرمندانه و تخصصی‌اش منش و رفتار انسانی را می‌فهمید و هر آنچه در تواضع و حق شناسی و مردم داری داشت دریغ نمی‌کرد. او پناه وزیران زیادی بود و من به جناب سید عباس صالحی تسلیت می‌گویم و می‌دانم شما بازوی توانایی را از دست دادید. من می‌دانم در دوران تصدی جناب مسجد جامعی در وزارت ارشاد این نازنین پناهی برای او بود. آقای مرادخانی تو راه خدا را خوب رفتی و خداوند هم قلب‌ها و دل‌های نازنینی را به تو متوجه کرد. من می‌دانم خیلی‌ها تو را دوست دارند. همین عزیزانی که امروز در مراسم خاکسپاری شما حضور دارند از جمله افرادی هستند که کمتر در جایی حضور پیدا می‌کنند.

دعایی گفت: امیدوارم کسانی که علی مرادخانی را درک کرده بودند، از همان چهره خندان، متبسم را که پر از درک و معنا بود تاسی کنند و بنده امیدوارم خداوند پاداش نیکو به مرحوم مرادخانی عطا کند. او واقعاً خدمت زیادی کرد که جا دارد به همین مناسبت یک نکته را بگویم. اینکه عزیزان به یاد هم باشیم زیرا به هر جا برسیم آخرین منزل هستی همین‌جاست و خوشا به سعادت فردی که برای این روز ذخیره‌های خوبی داشته باشد.

وزیر ارشاد: علی مرادخانیِ ما یک زندگی جاری بود

سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ابتدای این برنامه ضمن قدردانی از مقام فرهنگی هنری مرحوم مرادخانی گفت: غم سنگین و تلخ سردی است و غربت عزیزمان علی مرادخانی بسیار سنگین است. او با بیش از ۴ دهه فعالیت در عرصه فرهنگ و هنر ایران چهره فراموش شدنی در فرهنگ ایران خواهد بود. علی مرادخانی از چند جنبه خاص و متمایز است. نکته اول در زیست فردی اوست که من در اینجا به چند نکته بسنده می‌کنم. علی مرادخانی شور زندگی داشت او همه صورتش لبخند بود، صدایش گرمابخش بود که حتی در همین بیماری هرگز نشانی از بیماری نداشت و صدایش سرشار از زندگی بود. علی ما یک زندگی جاری بود. ویژگی دیگر او ترکیب تدین و هنر بود که برگرفته از یک خانواده اهل زهد با تمام وجود شورمندی و شیفتگی هنر را داشت.

وی با اشاره به اینکه درباره ویژگی‌های علی مرادخانی ساعت‌ها می‌توان صحبت کرد، توضیح داد: نکته دیگری که می‌توان درباره مرحوم علی مرادخانی به آن اشاره کرد، وجود پاره‌ای از اخلاق و رفتار توصیه شده از سوی بزرگان و انبیا به ما در وجود علی مرادخانی بود که خیلی واضح و روشن آن را می‌دیدیم. تواضع، ادب، حسن خلق، صمیمیت، بی تعارف و بی تکلفی از جمله ویژگی‌های رفتاری بود که می‌توانستیم در وجود علی مرادخانی ببینیم. اینها نکاتی نبود که بخواهیم در مدت طولانی هم زیستی با او متوجهش شویم، او در کوتاه مدت و با مجالست‌های مختصر هم این ویژگی‌های اخلاقی و انسانی را به ما نشان می‌داد. اینها گوشه‌ای از محور خصوصیات رفتاری بود که علیِ ما زیست مسلمانی و انسانی داشت. این زیست انسانی و مسلمانی هم چیز کمی نبوده و در روزگار ما موضوع بسیار غریب، غریب و غریبی است.

صالحی افزود: نکته سومی که درباره علی مرادخانی می‌توان به آن اشاره داشت، داشتن اخلاق حرفه‌ای است. به هر حال انسان در هر شغلی که گام می‌گذارد، آن شغل و حرفه اخلاق حرفه‌ای خاص خود را دارد. اخلاق حرفه‌ای مدیر فرهنگی و هنری هم اخلاق خاصی باید باشد و علیِ ما این اخلاق را در حوزه‌های مختلف داشت و نشان می‌داد. سعه صدر فراوان، تعامل او با مجموعه‌های مختلف که این روزها در فقدان و سوگ او متألم هستند را هم می‌توان در میدان اخلاقی و رفتاری او دید. علی مرادخانی در فراز و نشیب زندگی شخصی و حرفه‌ای هنرمندان حامی و همراهشان بود و تک تک هنرمندان خاطرات زیادی از این حوزه دارند که چگونه علی مرادخانی در تنگناها به سراغ آنها رفته بود. او مشاور امین، صدیق و بی مزد منتی برای اصحاب فرهنگ و هنر بود که داشته‌ها و دانسته‌های خودش را به راحتی در کف اخلاص می‌گذاشت و تقدیم می‌کرد. او دربرگیرنده نکات و اخلاق متفاوتی در اخلاق حرفه‌ای خود داشت که در حوزه فرهنگ و هنر تلاش می‌کرد.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در بخش پایانی صحبت‌های خود ضمن گرامیداشت یاد و خاطره مدیران درگذشته وزارت ارشاد طی سال‌های گذشته بیان کرد: دستاوردهای و رهاوردهای مدیریتی علی مرادخانی از ویژگی‌های بارز او بود. او از نسل مدیرانی بود که از نسل روحانیت و با دغدغه‌های انقلاب اسلامی که در این زمینه داشت، به میدان آمد. او چهار دهه از عمر خودش را در این میدان گذراند. علی مرادخانی در طول سه دهه مدیریتش در جای‌جای فرهنگ و هنر ایران به طور خاص در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نقش مدیریتی ویژه‌ای داشت. وی سهم زیادی در معرفی فرهنگ و هنر ایران به منطقه و دنیا داشت. او دغدغه مند این بود که نسیم و عطر فرهنگ و هنر به عنوان نقطه کانونی ایران توسط هنرمندان به جهان برسد. او یک دغدغه مند واقعی حوزه فرهنگ و هنر بود که در این ۳۰ سال زحمات مستقیم و غیر مستقیمی زیادی کشید. میدان دومی که علی مرادخانی در آن حضور داشت، حوزه موسیقی بود که با تعلق خاطرش به این حوزه، هم در میراث بانی موسیقی ایرانی و هم در خلق و تولید آثار تازه و اثر گذار به عنوان یک پناهگاه در جمع پریشان اهل موسیقی نقش بسیاری داشت. او در حافظه تاریخی همکاران بنده در وزارت ارشاد و اصحاب فرهنگ و هنر باقی می‌ماند. او گرچه به ظاهر در میان ما نیست اما چون روح بزرگش و چون کارهای بزرگش باقی و جاودان باقی خواهد ماند.

مسجد جامعی، مرادخانی و سمفونی «خسوف»

احمد مسجدجامعی عضو شورای اسلامی شهر تهران و وزیر اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز پس از صحبت‌های صالحی ضمن عرض تسلیت به مناسبت درگذشت علی مرادخانی گفت: باعث تاسف است که ما این شخصیت گرانقدر را در این روزها از دست دادیم. شاید هم باید از حوزه بهداشت و درمان بیشتر انتظار کار و تلاش داشته باشیم که در این شرایط هم مرحوم مرادخانی و هم مرحوم حجت الاسلام محتشمی پور به دلیل کرونا جانشان را از دست دادند. این عزیزان بخشی از جامعه فرهنگ و هنر و اندیشه هستند و امیدوارم این مقدماتی که برای واکسن فراهم شده، سرعت بیشتری پیدا کند. اتفاقاً یکی از موارد مهمی که علی حتی روزهای آخر عمرش پیگیری می‌کرد، همین مساله واکسن ویژه هنرمندان بود که من در جریانم در همان حال وخیم به عباس سجادی تماس می‌گرفت و اسامی تعدادی از هنرمندان را به او می‌داد تا برای تزریق واکسن آنها امکانات لازم فراهم شود.

وی افزود: علی مرادخانی فقط سخنرانی نمی‌کرد، او حسی به هنرمندان داشت که نشات گرفته از علاقه و مهربانی او به هنر و هنرمندان بود. او یک مدیر تشریفاتی نبود و هیچ گاه دوستی که با هنرمندان داشت به شیوه یک قرارداد مطرح نمی‌شد. او مدیر بخشنامه‌ای نبود و از روی محبت‌ورزی درون و یک جوشش دلی کارهای مربوط به هنرمندان را انجام می‌داد. ما شاهد این بوده‌ایم که حتی در زمانی که علی مرادخانی یا از پستی برکنار می‌شد یا به صورت تشویق در پستی منصوب می‌شد، بسیاری از هنرمندان به او مراجعه کرده و مشکلاتشان را بیان می‌کردند. به همین منظور ما کمتر مدیری را سراغ داریم که هم ضوابط و شرایط مدیریتی‌اش را حفظ کند و هم بتوانند مدیریت مدنی را در جامعه فرهنگ و هنر کشور بسط دهند.

وزیر اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن ارائه خاطراتی از همکاری‌اش با مرحوم علی مرادخانی تصریح کرد: به اعتقاد من علی مرادخانی یک مدیر مدنی بود که به اعتقاد خود به تنهایی می‌توانست یک اداره کل باشد. او آن زمان که حتی در پستی وجود نداشت هم فرد موثری بود. او نیازی به صدور بخشنامه نداشت و می‌توانست با گفتگو بسیاری از مسائل را حل می‌کرد. مرادخانی از آن دسته افرادی بود که در فضای تلخ هم می‌توانست لبخند و همدلی را به همراه بیاورد این فرآیند هم مختص خودش بود. وی از جمله افرادی بود که با همه هنرمندان ارتباط برقرار و چارچوب‌های خودش را هم حفظ می‌کرد. او شجاعت اقدام در شرایط دشوار را داشت و هزینه این شجاعت را هم می‌داد. دوستان موسیقی شاهد هستند آن زمان که ما می‌خواستیم سمفونی «خسوف» به عنوان یکی از اولین سمفونی‌های آیینی در کشور را اجرا کنیم علی مرادخانی شجاعت داشت و آن کار را با حاشیه‌های بسیار فراوانش اجرا کرد. اینها شجاعتی می‌خواست که علی مرادخانی در چارچوب مدیریتی‌اش راه‌های جدیدی را باز کرد. به عبارتی وقتی ما به نتیجه رسیدیم که نام مبارک حسین و سیدالشهدا باید به شیوه‌های دیگری هم در دنیا گفته شود، او وارد عمل شد و کارهای موثری انجام داد.

نوربخش: مرادخانی منصب نبود، یک نام بود

حمیدرضا نوربخش خواننده و مدیرعامل خانه موسیقی نیز در این مراسم اظهار کرد: باور نمی‌کردم روزی در چنین مراسمی بخواهم درباره علی مرادخانی صحبت کنم. به واقع دل همه ما خون است. می‌توانم بگویم ما در همه این سال‌ها دو پناهگاه داشتیم و امروز یکی از آنها به خاک سپرده می‌شود. یکی دیگر از این پناهگاه‌ها هم استاد داود گنجه‌ای عزیز است که امروز در کنار ماست.

وی افزود: ما اهالی موسیقی علی مرادخانی را از سال ۱۳۶۹ شناختیم. روزی که وارد مرکز موسیقی شد که ورودش نیز حکایتی داشت، به هر حال قبل از ورودش مشکلی برای چند هنرمند پیش آمد که به واسطه همراهی و همکاری او برخی دیگر مشکلاتشان برطرف شد. در واقع می‌توان گفت آمدن آقای مرادخانی قدمی مبارک و خیر برای اهالی موسیقی داشت. من می‌دانم که بسیاری از اهالی موسیقی علی مرادخانی را عضوی از خانواده خود می‌دانستند و می‌دانند. این مواردی هم که می‌گویم واقعاً اغراق نیست، اینها حرف‌های درستی است که من فکر نمی‌کنم فرد دیگری این گونه باشد.

این خواننده موسیقی ایرانی بیان کرد: زمانی فکر می‌کردیم، علی مرادخانی از خانواده ماست، بعد در مواقعی با مواردی دیگری مواجه شدیم و دیدیم گویا جامعه سینمایی کشور علی مرادخانی را بیشتر از ما می‌شناسند. بعد هم متوجه شدیم جامعه تئاتر و هنرهای تجسمی نیز او را به خوبی می‌شناسند. مگر می‌شود کسی این گونه زندگی کند. علی مرادخانی یک «نام» بود، «منصب» نبود. او نامی است که برای همه قابل احترام بود و همه جا حرف که می‌زد حرفش شنیده می‌شد. او انسان باتدبیری بود که به واقع تکیه ما اهالی موسیقی بود که بنده معتقدم یکی از ستون‌ها را از دست دادیم.

نوربخش در پایان صحبت‌های خود بیان کرد: مرحوم مرادخانی از سال ۱۳۸۳ دیگر در مرکز موسیقی وزارت ارشاد حضوری نداشت عمده فعالیت خود را از در موزه موسیقی انجام می‌داد، اما بازهم در آن سال‌ها بسیاری از هنرمندان موسیقی کشور برای رسیدگی امورشان از تهران و شهرستان‌ها در هر حوزه‌ای به او مراجعه می‌کردند. من یادم می‌آید روزی که استاد همایون خرم به رحمت خدا رفت، نمی‌گذاشتند که مرحوم محمدرضا شجریان در جایی بخواند یا حضور داشته باشد، اما علی مرادخانی در تماسی که من با او درباره تصمیم جناب شجریان برای حضور در مراسم تشییع زنده یاد خرم گرفتم، گفت که این هنرمند می‌تواند در این مراسم بخواند. کما اینکه بعضی از مسئولان در آن روز از جناب مرادخانی و گنجه‌ای توضیح خواستند که چرا مرحوم شجریان در این مراسم خوانندگی کرده است. به هر حال مرحوم مرادخانی چنین هزینه‌هایی را می‌داد و من بازهم می‌گویم که جای او بسیار خالی است.